Een dampkap is onmisbaar in de keuken. Hiermee zuig je tijdens het koken alle vrijgekomen kookgeuren en -dampen af en houd je vetten en vuiltjes vast. Maar het kiezen van de juiste dampkap voor je keuken is niet zo eenvoudig. Er zijn heel wat factoren die een rol spelen om van een maximaal comfort en hygiëne te kunnen genieten. Het uitzicht van een dampkap kan belangrijk zijn, maar zeker ook de functionaliteiten.
We zetten ze graag allemaal even op een rijtje voor je.
AFZUIGKRACHT
Het is belangrijk dat een dampkap over voldoende afzuigkracht beschikt om je keuken vrij te houden van geuren en vetten. De kracht van een dampkap wordt uitgedrukt in luchtdebiet. Dit bepaald hoeveel luchtvolume er per uur wordt vernieuwd. Afzuigkracht wordt aangeduid met m³/u.
Vaak wordt er gesteld dat hoe hoger de capaciteit is, hoe beter. Toch is het bepalen van de optimale afzuigkracht niet zo eenvoudig. Het gewenste vermogen hangt ook af van de grootte van je keuken. Heb je een kleine keuken? Dan heb je geen groot vermogen nodig. Je voert namelijk niet alleen kookdampen af, maar je pompt ook de zuurstof en warmte uit je keuken.
Hoe bereken je dan de gewenste afzuigkracht?
(Hoogte keuken in meter) * (breedte keuken in meter) * (lengte van keuken in meter)* 10
De grootte van je keuken vermenigvuldig je met tien om zo tot een gemiddeld gewenst resultaat te komen.
Wat bij een open keuken? Hier bereken je het volledige volume van de ruimte waarin de kooklucht zich verspreidt.
Ook belangrijk is de hoeveelheid lucht die wordt toegevoerd in de ruimte. Die luchttoevoer moet volstaan om de afgezogen lucht te vervangen door verse. Onvoldoende luchttoevoer leidt tot een rendementsverlies.
BREEDTE DAMPKAP
Kies je dampkap altijd in functie van je kookplaat en keuken. De dampkap moet minstens even groot dan de kookplaat zijn. Idealiter mag de dampkap zelfs iets breder want damp stijgt niet altijd loodrecht. Als je een afzuigkap neemt die wat meer oversteek heeft aan de zijkant(en) kan je deze ook benutten voor andere toestellen zoals bv. een frituurpan.
LUCHTAFVOER OF RECIRCULATIE?
Bij een nieuwe dampkap moet je je de vraag stellen of de afgezogen lucht naar buiten kan afgevoerd worden of niet. Er zijn namelijk twee afvoertypes mogelijk: externe luchtafvoer of recirculatie.
EXTERNE LUCHTAFVOER
Bij dit systeem wordt de afgezogen gefilterde lucht rechtstreeks naar buiten afgevoerd . Eerst haalt een filter het vet uit de kooklucht, daarna blaast je dampkap alle geurtjes en vocht naar buiten.
Belangrijke opmerkingen hierbij:
- Bij het plaatsen van een krachtige en stille dampkap is het van belang om een afvoerbuis met correcte diameter te voorzien. Liefst een diameter van minstens 15 cm. Bij een te smalle afvoerbuis kan de lucht niet vlot weg ook al heeft de dampkap voldoende afzuigkracht. Ook maakt de dampkap meer lawaai dan.
- Plaats de dampkap zo dicht mogelijk bij de opening zonder al te veel bochten in de afvoerbuis. Dit verbruikt minder energie.
RECIRCULATIE
Een dampkap met recirculatie houdt de lucht binnenshuis. Dit systeem wordt vooral toegepast in appartementen, wanneer de keuken zich te ver van een buitenmuur bevindt of in lage-energiewoningen. Wanneer externe afvoer niet mogelijk is, is recirculatie je redding. Door het gebruik van vet- en koolstoffilters wordt de lucht ontdaan van geuren en vetten. De gezuiverde lucht wordt dan opnieuw de keuken in geblazen.
Voordeel? Bij dit systeem heb je minder hoge verwarmingskosten omdat er geen warmte naar buiten toe afgezogen wordt.
Nadelen? Bij recirculatie vang je geen vocht op en is het dus heel belangrijk om je keuken voldoende te verluchten zodat je geen condens krijgt. Bij koken op gas is deze methode ook niet aangeraden omdat de verbrandingsgassen niet afgevoerd worden en zo het zuurstofgehalte in de ruimte verminderd.
FILTERS
Bij zowel luchtafvoer als recirculatie maak je gebruik van filters in de dampkap.
Bij een dampkap met luchtafvoer wordt er gebruik gemaakt van metaalfilters. Ook wel vetfilters genaamd, dit verduidelijkt meteen hun functie. Ze zijn gemaakt van een afwasbaar metaal en kunnen ook makkelijk in de vaatwasser geplaatst worden. Voor een optimale werking van de dampkap is het belangrijk om deze op regelmatige basis te reinigen. Tip: Bij een dampkap met een reinigingsindicatie voor vetfilters vergeet je dit niet te doen.
Bij recirculatie dampkappen wordt ook een metalen vetfilter gebruikt. Maar dit in combinatie met een extra koolstoffilter. Deze koolstoffilters neutraliseren de geuren die niet in de vetfilter werden opgenomen.
Er zijn meerdere types koolstoffilters:
Je hebt standaard koolfilters die regelmatig dienen vervangen te worden. Er bestaan ook actieve koolstofilters die iets innovatiever en beter zijn, met een hoger absorptievermogen. En daarbovenop heb je ook nog enkele types actieve koolstoffilters die je na gebruikt een aantal keer kan reactiveren. Dit door ze in de oven te plaatsen. Deze laatste zijn iets duurder in aankoop, maar hebben wel een veel langere levensduur.
GELUIDSNIVEAU
Een ander belangrijk aandachtspunt is het geluidsniveau dat een dampkap produceert. Het geluid bij een dampkap komt van de motor en/of van de lucht die door de filters en het afvoerkanaal heen wordt geperst. Hoe sneller een dampkap werkt, hoe luidruchtiger ze doorgaans is. Dat is uiteraard storend, zeker bij een open keuken. Hoe pak je dit aan?
Het geluidsniveau wordt uitgedrukt in decibel (dB). Een standaarddampkap produceert ongeveer 60 dB. Gemiddeld genomen is een dampkap met een geluidsniveau lager dan 40dB een stille dampkap. Wil je graag een zo stil mogelijk resultaat? Dan kan je kiezen voor een externe motor. Die motor kan je dan elders plaatsen waar het geluid niet stoort bv. berging, zolder, plat dak, buitenmuur,…
Om het geluid tot een minimum te beperken, is het van belang om zeker een correcte afvoerdiameter te voorzien. Ook de lengte van het afvoerkanaal speelt een rol, tracht een minimum aan bochten te voorzien.
MOTOR OP AFSTAND
Het grote voordeel van een motor op afstand is dat je minder lawaai in de keuken hebt. Het is bovendien aangeraden om een geluidsgedempte buis te gebruiken tussen de motor en dampkap. Om langere afstanden van meer dan 5 meter tot buiten te overbruggen, is dit systeem ook aangewezen.
BEDIENING DAMPKAP
Een dampkap zet je best op tijd aan voor er zich kookdampen ontwikkelen. De meeste dampkappen schakel je manueel aan en uit met een knop op het toestel. Uittrekbare of uitklapbare dampkappen zuigen pas wanneer je ze openklapt of uitschuift. Er zijn ook al heel wat modellen op de markt waarbij een afstandbediening voorzien is.
Maar de nieuwste trend zijn dampkappen die door middel van ‘connectivity’ helemaal automatisch werken van zodra de inductiekookplaat ingeschakeld wordt. Hierbij communiceren de kookplaat en de dampkap met elkaar. De temperatuursensoren sturen een signaal naar de dampkap waardoor de afzuigkracht automatisch wordt aangepast. Wanneer de kookplaat wordt uitgeschakeld, stopt de dampkap van zodra de warmste kookzone is afgekoeld.
Tip: Naventilatie is belangrijk om alle resterende kookdampen af te voeren en de afvoerkanalen droog te blazen. Sommige dampkappen beschikken over een naventilatie functie waarbij dampkap nog 10 minuten werkt en zich dan automatisch uitschakelt.
VERLICHTING
Ook verlichting is een aspect dat je eventueel aandacht kan geven bij de keuze van een dampkap. Verlichting in de dampkap is vooral om de zichtbaarheid te vergroten tijdens het koken, maar het kan ook sfeer creëren. De vaak gebruikte halogeenlampen zijn goed. Ze zorgen voor een aangenaam licht, maar verbruiken wel meer dan de Led-varianten. Led overtuigt met een zuiniger verbruik en een langere levensduur. Let er eventueel ook op dat de kleurtemperatuur van het licht in de dampkap overeenstemt met de overige voorziene sfeerverlichting in de keuken.
VERSCHILLENDE TYPES DAMPKAPPEN
Je weet nu hoe je dampkappen vergelijkt op basis van hun afzuigkracht, breedte, afvoertype, geluidsniveau,… Nu kijken we ook even naar de vorm.
We zetten alle opties graag even op een rijtje:
Decoratieve wanddampkap
Dit type dampkap is een klassieker en wordt gemonteerd aan de muur boven het kookvlak. Ze zijn verkrijgbaar in verschillende uitvoeringen en kleuren.
Decoratieve eilanddampkap
Omdat een keukeneiland een eyecatcher is, is het uitzicht van deze dampkap heel belangrijk. Deze moet uiteraard passen bij de stijl van de keuken. Het esthetische is hier heel belangrijk. Deze wordt aan het plafond bevestigd en is voorzien van een groter afzuigvermogen dan een wandkap. Ook hier kan je kiezen uit verschillende materialen, kleuren en modellen.
Telescopische dampkap
Deze worden discreet ingewerkt onder de bovenkast boven de kookplaat. Je dient deze zoals een lade uit te trekken voor gebruik. Dit systeem is handig en compact. Wanneer deze dampkap gesloten is, is ze nauwelijks zichtbaar. Het frontpaneel kan ook in hetzelfde materiaal als de keuken uitgevoerd worden.
Inbouwafzuiggroep
Dit type dampkap heeft veel gemeen met bovenstaande telescopisch model. Eveneens discreet ingewerkt in de keuken. Dit type wordt in een diepere bovenkast, decoratieve schouw of plafond voorzien. Dit type kan zowel tegen de wand als boven een eiland toegepast worden.
Klassieke onderbouwdampkap
Dit klassiek model werkt op dezelfde manier als de telescopische dampkap. Het verschil is dat deze niet ingeschoven kan worden. Deze dampkap monteer je gewoon onder de keukenkast. Dit is vooral een budgetvriendelijk model.
Werkbladdampkap
Dit type dampkap wordt zoals de naam het doet vermoeden ingebouwd in het werkblad. Je kan het inbouwen aan de zijkanten of achterkant van je kookplaat. Sommige types schuiven als je ze aanzet naar boven (downdraft), andere blijven gelijk in het werkblad. Deze ogen mooi strak qua design.
Kookplaat met geïntegreerde dampkap
Met dit toestel sla je twee vliegen in één klap. De afzuiging en bediening zit volledig geïntegreerd in het kookvlak. Er zijn ondertussen heel wat verschillende types en modellen op de markt.
Je hebt dus enerzijds types voor tegen de wand en anderzijds types om boven een kookeiland te plaatsen. Op basis van de gewenste plaatsing kan je alvast een aantal opties elimineren.
Welk type dampkap je het beste kiest, hangt af van de mogelijkheden van je keukenruimte, jouw wensen, budget en persoonlijke smaak. Er bestaan heel wat verschillende soorten, elk met hun eigen voor- en nadelen. De keuze is aan jou!
Lees meer
